کبد یکی از حیاتیترین و مهمترین اعضای بدن ما انسانهاست. کبد وظایف متفاوت از جمله ساخت پروتئین، سم زدایی بدن، تولید صفرا و ذخیر انواع ویتامینها و آهن را انجام میدهد. بروز اختلال در بافت کبد و ابتلا به بیماریهای کبدی از جمله بیماریهایی است، که علائم کاملاً روشنی ندارد و از رو بسیاری از وجود بیماری بیاطلاع هستند.
پزشک برای تشخیص وجود و بروز بیماری کبدی معمولاً چندین آزمایش را تجویز میکند که یکی از آنها آزمایش sgot است. ممکن است برای شما این سوال مطرح شود که منظور از sgot چیست؟ در ادامه در مورد اینکه sgot چیست، آزمایش sgot، آزمایش ast و sgot اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار میدهیم.
Sgot چیست و چرا توسط پزشک تجویز میشود؟
در ابتدا بهتر است بدانید که منظور از sgot چیست، چرا آزمایش sgot انجام میدهیم و آیا این تست با آزمایش ast متفاوت است؟
آزمایش sgot یا ترانس آمیناز گلوتامیک- اگزالواستیک برای بررسی عملکرد و وضعیت سطح آنزیمهای کبد انجام میگیرد. آنزیمها نوعی پروتئین هستند که واکنشهای شیمیایی بدن به آنها وابسته است. بنابراین میتوانیم با انجام آزمایش ast یا sgot از بروز اختلال در عملکرد آنزیمها مطلع شویم.
در آزمایش ast یا sgot سطح عملکرد آنزیم ast که با عنوان آمینوترانسفراز نیز شناخته میشود، مورد ارزیابی قرار میگیرد. این آنزیم علاوهبر کبد در دیگر بافتهای بدن نیز یافت میشود.
علل تجویز انجام آزمایش sgot چیست؟
ممکن است برای شما نیز این سوال مطرح شود که علت تجویز انجام آزمایش sgot چیست؟ پزشک متخصص به دلایل گوناگون پس از معاینه بیمار ممکن است انجام آزمایش ast یا sgot را توصیه کند:
علائمی مرتبط با بیماریهای کبدی در فرد مشاهده میشود. گاهی پزشک با مشاهده علائمی همچون حالت تهوع، کاهش اشتها، خستگی مفرط و ضعف جسمانی نسبت به بروز اختلال در کبد مشکوک شده و این آزمایش را تجویز میکند.
ارزیابی ریسک ابتلا فرد به بیماری کبدی و بررسی عملکرد کبد.
شناسایی علل موثر در سلامت کبد. این علل میتوانند موارد مختلفی همچون اضافه وزن، دیابت، مصرف الکل و دخانیات باشند.
اطمینان از بیخطر بودن دارو برای کبد.
سطح ast چه زمانی افزایش پیدا میکند؟
در ابتدا اشاره کردیم که آنزیم ast از جنس پروتئین است و به میزان قابل توجهی در کبد و دیگر اعضای بدن وجود دارد. بروز برخی از بیماریها و اختلالات سبب افزایش یا کاهش سطح این آنزیم میشود. بنابراین اگر عملکرد آنزیم ast در آزمایش sgot غیرطبیعی گزارش شود، ممکن است فرد درگیر به یکی از علل زیر باشد:
سرطانهایی که در ارتباط با خون هستند، مانند سرطان لنفوم
هموکروماتوز
ابتلا به نارسایی کلیه
عفونتهای بخصوص همچون مونونوکلئوز
گرمازدگی
آمیلوئیدوز
بیماری کیسه صفرا
التهاب پانکراس یا پانکراتیت
شرایط لازم برای آزمایش sgot
برای انجام آزمایش sgot (آزمایش ast) نیاز به رعایت شرایط بخصوصی ندارید. این آزمایش بصورت نمونهگیری از خون انجام میگیرد و محدودیتی برای فرد آزمایش دهنده ایجاد نمیکند. پیش از انجام آزمایش sgot لازم است با پزشکی معالج خود مشورت کنید و حتماً اگر دارویی مصرف میکنید او را مطلع نمایید.
مصرف برخی از داروها میتواند در بروز تداخل در پاسخ تست موثر باشد، بنابراین با آگاه کردن پزشک از بیماریهایی که دارید و داروهایی که مصرف میکنید، احتمال خطا در تفسیر آزمایش ast یا sgot را به حداقل میرسانید.
میزان نرمال sgot در آزمایش
پاسخ یا نتیجه آزمایش ast یا sgot برحسب واحد لیتر (units/l) به شرح زیر است:
سطح نرمال sgot در مردان: ۱۰-۴۰ units/l
سطح نرمال sgot در زنان: ۹-۳۲ unit/l
دقت کنید که ممکن است مقدار نرمال SGOT در آزمایش خون متفاوت باشد. در صورتی که سطح sgot بیش از عدد نرمال باشد احتمال اینکه یکی از اختلالات و بیماریهای زیر رخ داده باشد بالاست:
هپاتیت
تخریب بافت کبد در اثر سوء مصرف مواد مخدر و الکل
انسداد جریان خون به کبد
بیماریهای موثر در سطح آنزیم ast
برخی از اختلالات و بیماریها میتوانند سطح غیرطبیعی از آنزیم ast را در آزمایش sgot نشان دهند. بنابراین افراد با شرایط سلامتی زیر ممکن است پاسخ آزمایش ast آنها غیرطبیعی باشد:
افرادی که مبتلا به سرطان کبد هستند
افرادی که از برخی اختلالات ژنتیکی رنج میبرند
آسیب و ضربه شدید وارده به کبد
افرادی که مبتلا به بیماریهای خود ایمنی هستند
کسانی که مبتلا به سیروز کبدی هستند
بیمارانی که از کبد چرب غیر الکلی رنج میبرند
نکات مهم قبل از آزمایش ast یا sgot
همانطور که اشاره کردیم انجام آزمایش sgot یا آزمایش ast محدودیت و شرایط بخصوصی ندارد، اما لازم است پیش از آزمایش مواردی را رعایت کنید:
در صورتی که بیماری زمینهای یا اختلالی دارید و دارو مصرف میکنید، موضوع را با پزشک متخصص در میان بگذارید.
در صورتی که پزشک جهت انجام آزمایش مصرف داروهای قبلی را منع کرده، تا زمان انجام آزمایش مصرف داروها را متوقف کنید.
اگر سابقه جراحی یا تشنج داشتید به پزشک بگویید.
در صورتی که از بیماریها عضلانی، بیماری سلیاک رنج میبرید، پزشک را مطلع کنید.
اگر در حال حاضر سوختگی دارید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
دلایلی که سبب افزایش سطح sgot میشوند
برخی از علل متفرقه هستند که در ظاهر ارتباط مستقیمی با کبد ندارند اما برعملکرد این عضو از بدن تاثیر میگذارند. به همین خاطر بروز و وجود برخی از علل در افزایش سطح sgot در آزمایش ast تاثیرگذار است. مهمترین این دلایل به شرح زیر است:
ابتلا به حمله قلبی در چند وقت اخیر
تشنج
ابتلا به بیماری سلیاک
ابتلا به بیماریهای عضلانی
سوختگی شدید
عمل جراحی که در چند وقت اخیر انجام گرفته است
تخریب غیرطبیعی گلبولهای قرمز
تزریق دارو به عضله
فعالیت بدنی شدید
هومکا و آزمایش sgot در منزل
آزمایش sgot یک آزمایش به روش خونگیری است، بنابراین براحتی در منزل نیز میتوانید این آزمایش را انجام دهید. انجام آزمایش در منزل و استفاده از خدمات آزمایشگاهی هومکا در منزل این مزیت را دارد که از آلودگیها محیط آزمایشگاه در امان خواهید بود و پاسخ تست شما دقت بیشتری خواهد داشت.
هومکا یکی از مجموعههای تخصصی ارائه خدمات درمانی و آزمایشگاهی در منزل در استانهای تهران و کرج و شهرهای رشت، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد است. شما میتوانید برای انجام آزمایش sgot یا آزمایش ast به سایت هومکا به آدرس www.homeca.ir مراجعه کنید و یا با شماره 02167371 تماس بگیرید و نوبت رزرو کنید.