مقدمه
با پیشرفت فناوری‌های زیبایی، لیزر موهای زائد به یکی از محبوب‌ترین روش‌ها برای از بین بردن موهای ناخواسته تبدیل شده است. اما در کنار فواید آن، برخی افراد نگران عوارض احتمالی این روش هستند. یکی از مهم‌ترین سوالاتی که مطرح می‌شود این است: آیا لیزر موهای زائد می‌تواند باعث سرطان شود؟
در این مقاله، به بررسی علمی این موضوع می‌پردازیم تا ببینیم آیا این نگرانی‌ها واقعی هستند یا تنها یک شایعه بی‌اساس است.
لیزر موهای زائد چگونه کار می‌کند؟
لیزر موهای زائد از پرتوهای نوری متمرکز با طول موج خاص استفاده می‌کند. این نور توسط ملانین (رنگدانه موجود در مو) جذب شده و به انرژی گرمایی تبدیل می‌شود. در نتیجه، فولیکول مو تخریب شده و رشد آن کاهش می‌یابد.
💡 نکته مهم: این نوع لیزر تنها روی فولیکول مو تأثیر می‌گذارد و به بافت‌های اطراف آسیب نمی‌زند.
انواع لیزرهای مورد استفاده برای حذف موهای زائد
- لیزر الکساندرایت (Alexandrite) – مناسب برای پوست‌های روشن
- لیزر دایود (Diode) – مناسب برای انواع پوست
- لیزر Nd:YAG – مناسب برای پوست‌های تیره
- لیزر IPL (پالس نوری شدید) – تکنولوژی مشابه لیزر اما با نور غیرمتمرکز
تمام این دستگاه‌ها بر اساس نور غیر یونیزان عمل می‌کنند که تأثیر مخربی روی سلول‌های بدن ندارد.
آیا لیزر موهای زائد باعث سرطان می‌شود؟
برای بررسی این موضوع، باید ببینیم که آیا لیزر می‌تواند سلول‌ها را به سرطانی تبدیل کند؟
۱. آیا لیزر اشعه مضر تولید می‌کند؟
برخی اشعه‌ها مانند اشعه ایکس و گاما دارای انرژی بسیار بالایی هستند و می‌توانند DNA سلول‌ها را تغییر داده و منجر به سرطان شوند. اما لیزر موهای زائد از نوع غیر یونیزان است و توانایی تغییر ساختار DNA را ندارد.
✅ نتیجه: لیزر موهای زائد اشعه مضر ندارد و نمی‌تواند موجب سرطان شود.
۲. عمق نفوذ لیزر در بدن چقدر است؟
لیزر موهای زائد تنها در سطح پوست نفوذ می‌کند و به اندام‌های داخلی بدن نمی‌رسد. این پرتوها فقط فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهند و تأثیری بر سلول‌های دیگر بدن ندارند.
✅ نتیجه: لیزر به اندام‌های داخلی آسیبی نمی‌زند و احتمال سرطان‌زایی ندارد.
۳. آیا گرمای لیزر می‌تواند موجب سرطان شود؟
گرمای تولید شده توسط لیزر فقط در فولیکول‌های مو متمرکز است و سایر بخش‌های پوست یا بدن را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. بسیاری از دستگاه‌های لیزری که در پزشکی استفاده می‌شوند (مانند لیزر جوان‌سازی پوست)، سال‌هاست بدون مشکل به کار گرفته شده‌اند.
✅ نتیجه: گرمای لیزر باعث ایجاد سرطان نمی‌شود.
آیا واقعا لیزر موی زائد سرطان زاست؟
خیر، طبق تحقیقات علمی بسیاری در مورد ایمنی لیزر موهای زائد انجام شده که نشان می‌دهند هیچ ارتباطی بین لیزر و افزایش خطر سرطان وجود ندارد.
مطالعات علمی درباره لیزر و سرطان
🔬 تحقیقات علمی بسیاری در مورد ایمنی لیزر موهای زائد انجام شده که نشان می‌دهند هیچ ارتباطی بین لیزر و افزایش خطر سرطان وجود ندارد.
✅ مطالعه‌ای در انجمن سرطان آمریکا (American Cancer Society) نشان داده است که لیزرهای مورد استفاده در زیبایی، باعث تغییرات سرطانی در سلول‌ها نمی‌شوند.
✅ آکادمی درماتولوژی آمریکا (AAD) تأیید کرده است که لیزر موهای زائد یک روش ایمن برای کاهش موهای ناخواسته است و تاکنون هیچ مدرکی دال بر سرطان‌زا بودن آن پیدا نشده است.
✅ سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دستگاه‌های لیزر را برای حذف مو تأیید کرده و آن‌ها را بی‌خطر و مؤثر می‌داند.
💡 نتیجه: تا به امروز، هیچ شواهد علمی مبنی بر سرطان‌زا بودن لیزر موهای زائد وجود ندارد.
عوارض احتمالی لیزر موهای زائد
اگرچه لیزر سرطان‌زا نیست، اما ممکن است برخی عوارض موقتی و جزئی داشته باشد:
🔸 قرمزی و التهاب پوست (معمولاً طی چند ساعت تا چند روز برطرف می‌شود)
🔸 احساس سوزش خفیف (مشابه آفتاب‌سوختگی خفیف)
🔸 تغییرات رنگدانه‌ای پوست (در موارد نادر، پوست ممکن است کمی تیره‌تر یا روشن‌تر شود)
🔸 تاول یا پوسته‌ریزی جزئی (در صورتی که پوست خیلی حساس باشد یا از دستگاه‌های نامناسب استفاده شود)
💡 نکته: برای کاهش عوارض احتمالی، توصیه می‌شود که لیزر توسط پزشک متخصص یا تکنسین ماهر انجام شود و از دستگاه‌های استاندارد استفاده گردد.
چه کسانی نباید لیزر موهای زائد انجام دهند؟
لیزر موهای زائد یک روش ایمن و مؤثر برای کاهش رشد موهای ناخواسته است، اما برای همه افراد مناسب نیست. در برخی شرایط، انجام لیزر ممکن است خطرناک باشد یا عوارض جدی ایجاد کند. در ادامه، گروه‌هایی که نباید لیزر انجام دهند یا باید با احتیاط بیشتری این روش را انتخاب کنند، معرفی می‌شوند.
۱. زنان باردار و شیرده
🔹 چرا ممنوع است؟
اگرچه تاکنون شواهد علمی قطعی مبنی بر ضرر لیزر برای زنان باردار یا جنین وجود ندارد، اما به دلیل تغییرات هورمونی در این دوران، ممکن است پوست حساس‌تر شود و واکنش‌های نامطلوبی نشان دهد.
✅ توصیه: بهتر است لیزر را تا بعد از دوران بارداری و شیردهی به تعویق بیندازید.
۲. افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی خاص
🔹 برخی از بیماری‌های پوستی که لیزر برای آن‌ها ممنوع است:
✅ پسوریازیس
✅ اگزما
✅ لک و پیس (ویتیلیگو)
✅ زخم‌های باز و عفونت‌های پوستی
🔹 چرا ممنوع است؟
در این شرایط، لیزر ممکن است باعث تشدید بیماری، التهاب بیشتر و حتی تغییرات دائمی در رنگ پوست شود.
✅ توصیه: اگر به هر نوع بیماری پوستی مبتلا هستید، قبل از لیزر با متخصص پوست مشورت کنید.
۳. افرادی که دچار عفونت‌های پوستی، تبخال یا زخم فعال هستند
🔹 چرا ممنوع است؟
لیزر می‌تواند عفونت را تشدید کند و موجب گسترش ویروس‌ها و باکتری‌ها در سطح پوست شود.
✅ توصیه: اگر تبخال فعال یا زخم عفونی دارید، تا بهبودی کامل صبر کنید و سپس اقدام به لیزر کنید.
۴. افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند
🔹 برخی داروهایی که با لیزر تداخل دارند:
✅ ایزوترتینوئین (آکوتان) – برای درمان جوش‌های شدید
✅ آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند تتراسایکلین و داکسی‌سایکلین)
✅ داروهای هورمونی و استروئیدها
✅ داروهای ضدانعقاد خون (مانند وارفارین)
🔹 چرا ممنوع است؟
برخی داروها حساسیت پوست به نور را افزایش می‌دهند و ممکن است باعث سوختگی، التهاب و تغییر رنگ پوست شوند.
✅ توصیه: اگر دارویی مصرف می‌کنید، حتماً با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که لیزر برای شما بی‌خطر است.
۵. افراد دارای سابقه بیماری‌های خاص (مانند سرطان یا صرع)
🔹 چرا ممنوع است؟
✅ سرطان: افرادی که سابقه سرطان پوست دارند یا تحت درمان سرطان (مانند شیمی‌درمانی) هستند، نباید لیزر انجام دهند، زیرا ممکن است باعث تحریک سلول‌های سرطانی شود.
✅ صرع: در برخی موارد، نور شدید لیزر ممکن است باعث حملات تشنجی در افراد مبتلا به صرع شود.
✅ توصیه: اگر سابقه سرطان یا بیماری‌های عصبی دارید، قبل از لیزر با پزشک متخصص مشورت کنید.
۶. افراد دارای پوست بسیار تیره یا موی سفید و خاکستری
🔹 چرا ممنوع است؟
✅ پوست بسیار تیره: برخی از انواع لیزرها ممکن است باعث سوختگی یا تغییر رنگ دائمی در پوست‌های تیره شوند.
✅ موی سفید یا خاکستری: از آنجایی که لیزر روی ملانین (رنگدانه مو) تأثیر می‌گذارد، در موهای بسیار روشن یا سفید تأثیری ندارد.
✅ توصیه: اگر پوست تیره‌ای دارید، از لیزر Nd:YAG که برای این نوع پوست‌ها مناسب‌تر است، استفاده کنید. اگر موهای شما سفید است، روش‌های جایگزین مانند الکترولیز را در نظر بگیرید.
۷. افراد دارای تتو در ناحیه لیزر
🔹 چرا ممنوع است؟
✅ لیزر ممکن است روی رنگ‌دانه‌های خالکوبی اثر بگذارد و باعث تغییر رنگ، سوختگی یا از بین رفتن جزئی تتو شود.
✅ توصیه: اگر در ناحیه موردنظر برای لیزر تتو دارید، ابتدا با پزشک متخصص مشورت کنید.
۸. افرادی که در ۲ هفته اخیر حمام آفتاب گرفته‌اند یا سولاریوم انجام داده‌اند
🔹 چرا ممنوع است؟
✅ قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا استفاده از سولاریوم پوست را حساس‌تر می‌کند و انجام لیزر بلافاصله پس از آن می‌تواند باعث سوختگی شدید یا تغییر رنگ پوست شود.
✅ توصیه: حداقل ۲ تا ۴ هفته قبل و بعد از لیزر، از برنزه کردن یا قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری کنید.
۹. نوجوانان در سنین بلوغ
🔹 چرا ممنوع است؟
✅ در دوران بلوغ، تغییرات هورمونی باعث رشد نامنظم موها می‌شود و ممکن است لیزر تأثیر موقتی داشته باشد.
✅ توصیه: بهتر است بعد از ۱۸ سالگی که سطح هورمون‌ها تثبیت شده است، لیزر انجام دهید.
جمع‌بندی: چه کسانی نباید لیزر کنند؟
🚫 لیزر موهای زائد برای این گروه‌ها ممنوع یا پرخطر است:
✔ زنان باردار و شیرده
✔ افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی (پسوریازیس، اگزما، زخم باز، عفونت)
✔ افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند (آکوتان، آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای هورمونی)
✔ افراد دارای سابقه سرطان یا بیماری‌های عصبی (مانند صرع)
✔ کسانی که موهای سفید یا خاکستری دارند
✔ افراد با پوست بسیار تیره (مگر اینکه از لیزر مخصوص پوست‌های تیره استفاده شود)
✔ کسانی که در ۲ هفته اخیر آفتاب گرفته‌اند یا سولاریوم انجام داده‌اند
✔ افراد دارای تتو در ناحیه موردنظر برای لیزر
✔ نوجوانان در دوران بلوغ
✅ اگر به هر یک از شرایط بالا دچار هستید، قبل از انجام لیزر حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
جمع‌بندی: آیا لیزر مو سرطان‌زا است؟
🔹 لیزر موهای زائد از نوع غیر یونیزان است و باعث تغییر در DNA سلول‌ها نمی‌شود.
🔹 عمق نفوذ لیزر محدود به فولیکول مو است و به اندام‌های داخلی آسیبی نمی‌رساند.
🔹 مطالعات علمی نشان داده‌اند که لیزر هیچ ارتباطی با افزایش خطر سرطان ندارد.
🔹 لیزر یک روش ایمن و تأییدشده برای حذف موهای زائد است، به شرطی که تحت نظر متخصص و با دستگاه‌های استاندارد انجام شود.
✅ بنابراین، نگرانی درباره سرطان‌زا بودن لیزر موهای زائد بی‌اساس است و افراد می‌توانند با خیال راحت از این روش استفاده کنند.
