آیت‌الله عبدالکریم عابدینی در آیین رونمایی از کتاب «تأملی در حکمت‌های علوی» که امروز دوشنبه ۲۰ دی در تالار اجتماعات مهندس بهشتی برگزار شد، اظهار کرد: خداوند متعال کتاب خود را با واژه‌هایی همچون قرآن حکیم معرفی می‌کند و این از شاخص‌ترین عناوین نورانی این کتاب آسمانی است؛ وقتی خداوند مستقیماً درباره حکمت صحبت می‌کند آن را تعالی خیر کثیر معرفی کرده و دنیا را متاع قلیل می‌داند؛ وقتی می‌خواهد حکیمه پیغمبر را اعطا کند از آن با عنوان «انا اعطیناک الکوثر» یاد می‌کند.

وی ادامه داد: اگر قرآن بر کوه‌ها نازل می‌شد متلاشی می‌شدند از زبان حضرت علی (ع) نیز می‌شنویم که اگر محبت من به کوه برخورد کند آن را متلاشی می‌کند در حقیقت وجه مشترک قرآن کریم و حضرت علی (ع) «حکمت» است.

امام جمعه قزوین خاطرنشان کرد: اگر کسی ذره‌ای حکمت نصیبش شود صبر و قرارش را برای افزودن به آن از دست می‌دهد؛ حکمت متعالیه چهارراه اصلی فلسفه اشراق، کلام و عرفان است که همه این‌ها به هم می‌پیوندند و معجون جذاب آن حکمت متعالیه می‌شود.

تلاش برای احیای فقه و فلسفه در قزوین

علی رجب‌پور، رئیس بنیاد نخبگان استان قزوین نیز در این جلسه اظهار کرد: کتاب «تأملی در حکمت‌های علوی» حاصل نشست‌هایی با این عنوان در بنیاد نخبگان است که حاضران از سخنان سید محمد حکاک قزوینی استفاده کردند و در حال حاضر این کتاب با همت بنیاد ملی نخبگان به چاپ رسیده است.

وی ادامه داد: نگاه حکاک قزوینی با توجه به قرآن کریم، نهج‌البلاغه، کتاب غررالحکم و دررالکلم و فلسفه بوده است و از صدف حکمت‌ها ۷۰ سخن کوتاه حضرت علی(ع) به دست آمده که بنیاد نخبگان این یافته‌های ارزشمند را در این کتاب گردآوری کرده است.

رئیس بنیاد نخبگان استان قزوین تصریح کرد: در این برنامه ضمن رونمایی از کتاب «تأملی در حکمت‌های علوی» از زحمات و تلاش‌های سید محمد حکاک قزوینی تقدیر خواهیم کرد؛ همچنین با توجه به اینکه در سالروز وفات آیت الله سید ابوالحسن رفیعی قزوینی قرار داریم از مقام علمی این فیلسوف برجسته و فقیه بزرگ عصر حاضر نیز تقدیر خواهیم کرد.

وی خاطرنشان کرد: ۱۸ سال پیش مقام معظم رهبری در سفر به قزوین به مرکز فقه و فلسفه بودن این دیار اشاره فرمودند بنابراین بنیاد نخبگان در این راستا مأموریتی برای خود تعریف کرده است تا نگاه کارشناسانه‌ای که رهبر معظم انقلاب از گذشته قزوین به تصویر کشیدند را در عصر حاضر احیا کند.

دنبال علم نافع برویم

حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی‌نیا، مدیر حوزه‌های علمیه قزوین خاطرنشان کرد: در معارف دینی و روایات اهل بیت(ع) در مورد علم مطالب زیادی مطرح و چند مولفه برای علم‌جویی ترسیم شده است در بیانات معصومان علم را درجه‌بندی کردند و تأکید داشتند علومی که بالاترین ارزش را داشته باشند گران‌بهاتر هستند.

وی اضافه کرد: در برخی روایات علوم به ۲ دسته و در برخی دیگر به سه دسته و بیشتر از آن تقسیم‌بندی شده‌اند که هر یک باید تبیین و تفسیر شود؛ در روایات تأکید شده است بهترین علوم آنانی هستند که منفعت بیشتری داشته باشد بنابراین یکی از ملاک‌های علم جویی این است که دنبال علمی برویم که منفعت بیشتری داشته باشد.

مدیر حوزه‌های علمیه قزوین تصریح کرد: علم دارای ابعاد منفعت زمانی، گستره انسانی، گستره جغرافیایی و منفعت اخروی است که اگر دنبال منافع امروزی علوم باشیم و این علوم منفعت اخروی نداشته باشند باید سایر ملاک‌های دیگر را مد نظر قرار دهیم. همچنین سلامت یکی از ملاک‌های علوم به شمار می‌رود که سلامت معنوی بر سلامت جسمی اولویت دارد چون ذات انسان وجود معنوی و روحانی است؛ جسم از بین می‌رود و هویت ما که همان روح ماست باقی می‌ماند. همچنین تأمین سلامت قلبی بر سلامت جسمانی اولویت دارد بنابراین باید علومی را مد نظر قرار دهیم که منفعت داشته باشند.

سبحانی‌نیا گفت: اگر در مسیر علم و نوآوری قرار بگیریم به جامعه نفع خواهیم رساند بنابراین باید یک ملاک دیگر را نیز در نظر بگیریم که آن نیت خالص است؛ اگر دستاوردها و اختراعات که نفع اجتماعی را در پی دارد قصد الی‌الله و رنگ خدایی نداشته باشد از منظر آموزه‌های دینی و ارزشی ندارد.

«حکمت»، دانشی محکم و مفید است

سیدمحمد حکاک قزوینی، نویسنده کتاب «تأملی در حکمت‌های علوی» اظهار کرد: در سالگرد وفات حکیم رفیعی قزوینی قرار داریم که به تعبیر بزرگان، وی خواجه نصیرالدین زمان و نابغه عظیم اسلامی بود. «حکمت» دانش محکم و مفیدی است ولی علم لاینفع خسارات زیادی برای انسان دارد.

وی گفت: قرار گرفتن در مقابل حکمت مانند قرار گرفتن در برابر کوهی عظیم است که انسان از جلالش خاضع می‌شود و همچنین گوهری است که باطن آن عمیق و ظاهرش زیباست.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: ۲ سال پیش پیشنهاد شد دوره‌هایی را در بنیاد نخبگان داشته باشیم که برگزاری دوره‌ای با عنوان حکمت‌های علوی مطرح شد اما با شیوع کرونا این دوره تعطیل شد؛ سال ۹۸ تا فروردین ۹۹ کتاب تأملی در حکمت‌های علوی را نگارش کردم و باید بگویم این مطالب به اراده من نگارش نشده و همگی با توفیق خداوند متعال بوده است.

وی اضافه کرد: «حکمت»، دانشی محکم و مفید است و در حوزه عقیده، اخلاق و قانون قرار می‌گیرد. در حقیقت «حکمت» تعالیم اسلامی را در بر می‌گیرد، «حکمت» تمام فرهنگ، مکتب و دین است.

حکاک در پایان بیان کرد: تا این مرحله «حکمت»، مانند چراغ است در حکمت مهم این است که سیره دانش به عمل منتهی شود و آن را به کار گیرد؛ اینجاست که حکمت دشوار می‌شود باید بگوییم فهم و بیان این‌ها راحت ولی عمل به آن در غایت دشواری قرار دارد.

منبع:ایسنا